Systemy alternatywne

Dawno temu, w zamierzchłym XX wieku, na początku lat 90 pojawiły się w Polsce komiksy zza oceanu i zostały do dzisiaj, choć w okrojonej ilości. Za sprawą wydawnictwa TM-Semic mieliśmy okazję zapoznać się szerzej ze zjawiskiem tak zwanych superbohaterów. Przyznam, że mnie się owe komiksy, zwłaszcza X-Men podobały (za to film, to inna historia...)- miały wartką akcję, czasem trafiała się całkiem interesująca fabuła nierzadko będąca prawdziwą perełką sztuki scenariuszopisania (Weapon X, Executioner's Song, Ostatnie Łowy Kravena) i rysowania (Bisley, Lee, Portacio i inni). Nie dziwię się, że za granicą mają one rzesze swoich fanów. Niestety w Polsce ich popularność osłabła co zaowocowało zniknięciem wielu serii (X-Men, Punisher, Spiderman i kilka innych). Nie będę polemizował ze zwolennikami i przeciwnikami tego typu twórczości ani roztrząsał dlaczego stało się tak a nie inaczej. Wiem za to, że jest jeszcze wiele osób, które chętnie poczytałyby o przygodach superbohaterów albo...wcieliło się w nich. Do nich głównie adresowany jest ten artykuł bowiem pojawiła się szansa na ponowne spotkanie ze światem Marvela i DC. Dzieje się tak za sprawą systemu Marvel Super Heroes RPG Advanced Set (MSHAS), który jest dostępny w internecie za darmo. Zaznaczam, że nie jest to żadna samoróbka lecz porządny, komercyjny system wydany w połowie lat 80 przez TSR.

Całość, czyli podstawowe podręczniki, które należy mieć to trzy pliki w formacie PDF (około 3MB każdy istnieje też wersja bez rysunków - znacznie mniejsza). Player's Book, Judge's Book i Ultimate Powers Book pozwalają wcielić się w postacie zamieszkujące świat komiksów Marvela. Można grać zarówno postaciami znanymi z komiksów (np. Spidermanem, czy Wolverinem) jak i stworzyć nowego bohatera (lub złoczyńcę ;-).

Postacie opisane są siedmioma podstawowymi współczynnikami: Fighting, Agility, Strength, Endurance, Reason, Intuition i Psyche (posługuję się nazwami angielskimi, bo w tym języku dostępny jest podręcznik) oraz czterema pomocniczymi: Health, Karma, Resources i Popularity. Oprócz tego każda postać dysponuje cechami Powers, Talents i Contacts. Jest to cała charakterystyka. Wartości cech zależą od typu do jakiego należy postać. Typów jest kilkadziesiąt od zwykłego człowieka poprzez mutantów, cyborgi, roboty i obcych aż do demonów, aniołów i bogów.

Mechanika jest prosta i szybka choć dość rozbudowana. Oparta na testach procentowych. Trzecia, najnowsza edycja MSH (niestety płatna, nie ma lekko, - wydana przez Wizards of the Coast), posiada całkowicie zmienioną mechanikę pod kryptonimem SAGA.

Jednak największym atutem MSH jest świat. Jest to alternatywna wersja naszego świata, która z grubsza go przypomina. Z grubsza. To znaczy, że życie jako takie nie różni się od tego rzeczywistego (oczywiście w roku 2001 ;-). Znajdziecie tu te same miasta, państwa czy nawet osoby istniejące obok elementów wyimaginowanych. Jest to niesamowicie wygodne dla grających gdyż pozwala łatwo poruszać się po fikcyjnym świecie. Gracz chce zaopatrzyć swoją postać w samochód? Nie ma sprawy - wystarczy dowolny katalog motoryzacyjny i problem z głowy. Nawet cen nie trzeba zmieniać. Różnice tkwią głębiej, pod pozorami normalności.

Wszystko, w świecie Marvela, zaczęło się od wizyty Celestials czyli istot-bogów, którzy w początkach istnienia życia na Ziemi stworzyli dwie rasy nazwane Deviants i Eternals. Trzeciej rasie, ludziom, przekształcili strukturę genetyczną tak by mogli ewoluować i mutować pod wpływem sprzyjających warunków. Dlatego np. ukąszenie radioaktywnego pająka zmieniło Petera Parkera w Spidermana. Oprócz tego Ziemię zamieszkuje sporo inteligentnych ras (jak np. Atlantydzi) będących wynikiem mutacji i ewolucji. Ludzie jednak są przeważającą większością a lwia ich część nie ma bladego pojęcia o "sąsiadach", którzy starają się utrzymać swoje istnienie w tajemnicy. Oczywiście są także mutanci, czyli istoty ludzkie obdarzone niezwykłymi mocami - to na nich skupia się, pomimo wysiłków garstki tolerancyjnych osób, rosnąca nienawiść "normalnej" części społeczeństwa. Aby było ciekawiej to Ziemia jest powiązana z tak zwaną Osią Kosmosu co czyni z niej ważny element dla istot z innych wymiarów. A jest ich niemało. Od mikroświatów (np. świata Mojo, gdzie wszystko obraca się wokół przemysłu filmowego gdyż oglądalność jest kluczem do władzy) poprzez rzeczywistości alternatywne do innych planów egzystencji (Limbo, Asgard, Olimp a nawet Piekło). Czy to wszystko? Ależ skąd. Niedaleko Ziemi, w przestrzeni kosmicznej, znajduje się punkt Nexus - międzygwiezdna brama, jedna z wielu, z których korzystają rasy zamieszkujące wszechświat (Shi'Ar, Kree, Skrull - żeby wymienić te najważniejsze). Jak widać MG ma pełne pole do popisu a jeśli doda do tego arsenału możliwość przemieszczania BG w czasie (wraz z paradoksami czasowymi itp.) to może tworzyć intrygi jakich gracze długo nie zapomną. Ze swojej strony dodałbym jeszcze, że jest to świat, który nie boi się żadnych "eksperymentów" czy crossoverów. Wyobraźcie sobie na przykład taki Zew Cthulhu, w którym badacze są w stanie nawiązać równorzędną walkę z jakimś stworem ze stajni Lovecrafta zamiast (przed)wiecznie chować się po kątach. Miła odmiana, prawda?

Teraz wady. Podręczniki zostały napisane w sposób adekwatny do lat 80 co pokutuje w podejściu do samego RPG (choć mnie takie "rozrywkowe" spojrzenie odpowiada). Nie znajdziecie tam wiele o narracji, czy odgrywaniu ról. Ponadto nie obejmują one pewnych wydarzeń ze świata Marvela, które zostały przedstawione w dużo późniejszych komiksach stąd informacje o niektórych postaciach mogą być niepełne. Każdy MG musi więc pewne rzeczy poprawić. System może się też nie spodobać osobom o bardzo "naukowym" podejściu do fantastyki. W MSH występuje znaczna ilość dziwnych technologii i innego stuffu funkcjonującego na zasadzie "działa..., bo działa". Właściwie to większość wad MG z pewnym doświadczeniem da radę usunąć bez większych problemów. Są to bowiem głównie efekty "starzenia" się gry. Niska cena za przyzwoity system, tym bardziej, że pomocą w grze mogą być dziesiątki (tak, to nie pomyłka) różnych oficjalnych i nieoficjalnych dodatków oraz, czy też przede wszystkim, komiksów. MSH jest chyba jednym z nielicznych tak dobrze opisanych światów RPG (stawiałbym go na równi ze Star Wars) i, dodajmy, tak grywalnym. Jedna uwaga - do tego świata trzeba podchodzić w miarę poważnie (najlepiej poczytać sobie trochę komiksów Marvela/DC aby załapać klimat) - wtedy rozwija skrzydła, inaczej może wyjść coś a la Toon.