Tworylne.



Tworylne to nieistniejąca wieś w dolinie Sanu, jedno z piękniejszych i odludnych miejsc w Bieszczadach. Studencka Baza namiotowa, która działała tu przez wiele lat została obecnie została przeniesiona na przeciwną stronę Sanu ok. 500 m w dół rzeki od dawnej lokalizacji.Tworylne.

Wieś została założona na prawie wołoskim przed 1456 r. jako jedna z pierwszych górskich wsi Kmitów. W XV wieku nazwę wsi zapisywano "Thworzine" lub "Stworzona". W 1526 r. odnotowano istnienie we wsi cerkwi. Podczas spisu w 1921 roku odnotowano 119 domów i 721 mieszkańców.
Po 17 września 1939 roku wieś przecięła granica biegnąca Sanem. Latem 1946 roku opustoszałe po wysiedleniu zabudowania spaliła kompania UPA "Bira" by nie dopuścić do osiedlania się Polaków.

Opustoszała dolina posłużyła jako miejsce akcji filmu Rancho Teksas kręconego w 1958 roku. Po filmowcach pozostał barak, w którym przez kilka lat mieściła się stanica "Szept" prowadzona przez Henryka Victoriniego.

Wiele śladów dawnego życia można jeszcze znaleźć w dolinie. Z drewnianej cerkwi pozostała podmurówka i ruina dzwonnicy. Obok krypta grobowa pozostałość po kaplicy dworskiej, zbudowanej przez właściciela majątku Wincentego Łęckiego w 1893 r.
Zobaczyć można też ruiny zabudowań dworskich i aleję wysadzaną wiązami, lipami i jesionami.

Jedynym istniejącym budynkiem był do niedawna zdewastowany domek myśliwski zwany "Chatą prominenta". Wiosną został rozebrany.

Tekst powstał w oparciu o Przewodnik Bieszczady dla prawdziwego turysty.
Pruszków 1999 r.
Oficyna Wydawnicza "Rewasz"


(c) Wirtualne Bieszczady 1999 - 2000