Bieszczadzkie cerkwie - część 3



DEKANAT ŁUPKOWSKI

Parafie tworzące w 1938 r. dekanat łupkowski aż do lat dwudziestych naszego wieku stanowiły część rozległego dekanatu jaśliskiego składającego się z 24 parafii. Nowo utworzony dekanat łupkowski liczył 11 parafii. W tym kształcie przetrwał aż do wysiedleń.
  • Jawornik
    Cerkiew parafialna pw. św. Dymitra, drewniana, zbudowana w 1843 r., remontowana i powtórnie konsekrowana w 1884 r.; kolejny remont w 1918 r.
    Zniszczona po 1944 r. Zachowała się kamienna podmurówka i krzyże z hełmów cerkwi.
    W latach osiemdziesiątych dawni mieszkańcy wsi (mieszkają m.in. w Rzepedzi) zbudowali w obrębie podmurówki małą, drewnianą kaplicę greckokatolicką, w której kilka razy do roku odprawiane są nabożeństwa.
    Obok miejsca po cerkwi drewniane krzyże ustawione na pamiątkę 950 i 1000-lecia Chrztu Rusi.
    Dwa cmentarze grzebalne oddzielone potokiem, położone na północ od miejsca po cerkwi. Nowszy, leżący bliżej cerkwi jest nadal użytkowany przez dawnych mieszkańców Jawornika rozproszonych obecnie w sąsiednich wioskach.

  • Komańcza
    Cerkiew parafialna pw. Opieki Matki Bożej. Pierwotna wzmiankowana w 1565 r. Poprzednia spłonęła w 1800 r. Obecna, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1805 r. W 1836 r. dobudowano zakrystię (na osi cerkwi) i zwieńczono ją czwartym hełmem.
    Odnowiona w 1919 r. Po 1947 r. była jedną z dwóch cerkwi greckokatolickich, w których nadal odprawiano nabożeństwa w tym obrządku. Proboszczem był wówczas ks. Emilian Kaleniuk. Po jego śmierci w 1961 r. cerkiew została zamknięta przez władze i przekazana w 1963 r. wiernym prawosławnym. Do dziś pozostaje w ich rękach.
    W 1970 r. wykonano remont fundamentów, podwalin i ścian.
    We wnętrzu zachowany ikonostas pochodzący ze wsi Wołosianka (Zakarpacie), wykonany w 1832 r. przez snycerza i malarza Afanazego Rużyłowicza, przy współpracy Stefana Kowacza, Piotra Rużyłowicza, Marcina Melierowicza, Jana Kulczyckiego, Adama Gaykowskiego, Daniela Połumiacki i Wasyla Kumanieckiego. Przemalowany w 1934 r. W ołtarzu głównym obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w typie Matki Bożej Rzymskiej - kopia cudownego obrazu Matki Bożej Łopieńskiej, pochodzący z 1803 r.
    W cerkwi przechowywane są fragmenty wyposażenia nieistniejącej cerkwi w Dołżycy (zwieńczenia dwóch ołtarzy i stacje Męki Pańskiej).
    Zachowały się starodruki ruskie z XVII i XVIII w. oraz miedziany kocioł muzyczny z XIX w. używany podczas Święta Jordanu.
    Dzwonnica-brama, drewniana, słupowa, na planie kwadratu. Nakryta dachem namiotowym ze ślepą latarnią. Zbudowana w 1834 r. Usytuowana na zachód od cerkwi, wkomponowana w ogrodzenie cmentarza. Dzwon z 1882 r.
    Bramka drewniana, w formie wąskiego dwuspadowego daszku na dwóch słupach. Usytuowana w południowo-zachodniej części muru okalającego cmentarz cerkiewny.
    Cmentarz cerkiewny z kilkoma nagrobkami z II pół. XIX w. i pocz. XX w., otoczony niskim murkiem z łamanego kamienia. Ciekawe nagrobki tutejszych proboszczów: ks. Wasylija Sanczyna (zm. 1853 r.?) i ks. Joana Leszczyńskiego (zm. 1908 r.), pełniącego swoje obowiązki przez 55 lat.
    Na leżącym nieopodal cmentarzu grzebalnym nagrobek proboszcza ks. Ilariona Wenhrynowicza (1875-1943).
    Cerkiew parafialna pw. Opieki Matki Bożej, murowano-drewniana, zbudowana w latach 1985-1988. Położona ok. 500 m na wschód od cerkwi starszej. W związku z tym, że władze nic zgodziły się na budowę nowej cerkwi, a jedynie na przeniesienie, bardzo już zniszczonej i nieużytkowanej od wysiedleń, drewnianej cerkwi z Dudyńców (zb. 1802 r.), ustawiono ją jako zwieńczenie na właściwym, murowanym budynku cerkwi, określanym jako "fundament".
    Dolna, murowana część zachowała plan cerkwi z Dudyńców, ale wszystkie jego wymiary pomnożone zostały przez półtora. Od 1990 r. przy cerkwi istnieje małe muzeum życia codziennego Łemków.
    Dzwonnica parawanowa, murowana, obita drewnem. Mieści dwa dzwony.

  • Czystohorb
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1900 r. na miejscu starszej. Była to trójkopułowa świątynia wzniesiona w narodowym stylu ukraińskim przez cieśli sprowadzonych z Huculszczyzny. Wyróżniała się bogatymi zdobieniami ciesielskimi. Spłonęła w 1943 r. lub w noc sylwestrową 1945 r. Zachowała się podmurówka w wieńcu starych drzew.
    Cmentarz cerkiewny wokół miejsca po cerkwi ogrodzony niskim, kamiennym murkiem, z którego zachowała się południowa część.

  • Dołżyca
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1840 r. W latach 1870-1880 prace malarskie w cerkwi wykonywał Antoni Bogdański. Zniszczona po 1944 r. Nie zachowały się po niej żadne ślady. Wokół miejsca po cerkwi dwie stare lipy. Naprzeciw miejsca po cerkwi, po drugiej stronie drogi, urządzono niedawno w niewielkim budynku kaplicę rzymskokatolicką.
    Cmentarz cerkiewny, na którym zachowały się trzy nagrobki, najstarszy z 1896 r. Ogrodzenia brak.

  • Łupków
    Cerkiew parafialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana w 1815 lub 1820 r., konsekrowana w 1858 r. Zniszczona po 1944 r. Zachowała się czytelna podmurówka, z której wynika, że cerkiew była orientowana, trójdzielna, z prezbiterium zamkniętym trójbocznie i prostokątną zakrystią przy północnej ścianie prezbiterium. Zachowały się trzy kute, żelazne krzyże wieńczące cerkiew.
    Piękne stare lipy stanowiące ozdobę cmentarza zostały wycięte kilka lat temu. Zostały tylko trzy, po części spróchniałe.
    Dzwonnica murowana (?), na planie zbliżonym do kwadratu, położona na zachód od cerkwi, na skraju cmentarza. Zniszczona po 1944 r. Czytelna dolna partia ruin. Bramka, zapewne kamienno-drewniana. Usytuowana we wschodniej części ogrodzenia cmentarza cerkiewnego. Pozostały z niej dwa płaskie kamienne filary.
    Cmentarz cerkiewny, zdewastowany z pięcioma nagrobkami. Wśród nich dwa nagrobki z 1858 i 1866 r., oraz nagrobek tutejszego proboszcza ks. Teodora Hrabca (zm. 1912 r.) z secesyjnym, kutym ogrodzeniem. Cmentarz otacza zrujnowane ogrodzenie wykonane z imponujących bloków skalnych.
    Cmentarz grzebalny przytyka do cmentarza cerkiewnego od południa. Zachowało się około dziesięciu zdewastowanych nagrobków.

  • Zubeńsko
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana w XVIII w. (zapewne w 1789 r.), odnowiona w 1875 r. i powtórnie konsekrowana w 1879 r.
    Zniszczona prawdopodobnie w czasie II wojny światowej. Miejsce po cerkwi porośnięte tarniną, podmurówka nieczytelna.
    Zachowały się trzy kute, żelazne krzyże z hełmów cerkwi. Jeszcze w 1828 r. Zubeńsko było siedzibą parafii, która została zlikwidowana przed 1879 r.
    Cmentarz cerkiewny wokół nieistniejącej cerkwi. Zachował się jeden zniszczony nagrobek z piaskowca. Cmentarz otacza osiem kilkudziesięcioletnich lip.

  • Maniów
    Cerkiew parafialna pw. św. Mikołaja, drewniana, zbudowana w 1841 lub 1842 r. Zniszczona po 1944 r. Pozostała czytelna podmurówka.
    Cerkiew była trójdzielna, na planie podłużnym. Nawę i prezbiterium kryły dachy kalenicowe, zwieńczone baniastymi hełmami. Nad babińcem wznosiła się prostopadłościenna wieża wtopiona w połacie dachowe, nakryta brogowym dachem zwieńczonym niewielką latarnią i cebulką.
    Dzwonnica drewniana, na planie kwadratu, usytuowana na osi cerkwi, na zachód od niej. Zniszczona. Pozostała czytelna podmurówka.
    Cmentarz cerkiewny z dziewięcioma nagrobkami zgrupowanymi na wschód od miejsca po cerkwi. Porośnięty starodrzewem.
    Kaplica murowana, zbudowana po 1914 r. Wymieniania w schematyzmie z 1918 r. W owym czasie odprawiano w niej nabożeństwa greckokatolickie. Zachowała się do dziś. W lalach osiemdziesiątych pełniła rolę prowizorycznej kaplicy rzymskokatolickiej.

  • Balnica
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniano-murowana, zbudowana i konsekrowana w 1856 r. Kryta blachą. Cerkiew miała ciekawą konstrukcję. Prostokątna nawa (7,5 x 6 m) i niemal kwadratowe prezbiterium (4,5 x 4 m) miały drewnianą konstrukcję zrębową przykrytą kalenicowym dachem zwieńczonym baniastym hełmem. Do zachodniej ściany nawy przytykało kwadratowe murowane pomieszczenie kruchty lub babińca (3,8 x 3,8 m). Nad pomieszczeniem tym wznosiła się prostopadłościenna, drewniana wieża, wyższa od dachu nad nawą, zwieńczona baniastym hełmem.
    Dach został rozebrany w 1944 r. Zachowała się dość czytelna podmurówka części drewnianej i wyraźne pozostałości ruin części murowanej oraz dwa kute, żelazne krzyże wieńczące cerkiew.
    Dzwonnica-brama murowana, na planie kwadratu (3 x 3 m), dwukondygnacyjna, nakryta dachem namiotowym z cebulką i krzyżem, wkomponowana w murowane ogrodzenie cmentarza. Mieściła trzy dzwony.
    Usytuowana około 15 m na południe od wieży cerkwi. Dzwonnica nie istnieje. Widać wyraźnie pozostałości ruin. Zachował się krzyż wieńczący dach dzwonnicy.
    Kostnica drewniana, zrębowa stała ok. 20 m na południe od dzwonnicy, na zewnątrz ogrodzenia cmentarza. Nie istnieje.
    Cmentarz cerkiewny, z sześcioma zdewastowanymi nagrobkami. Przed wojną otoczony był niskim kamiennym murkiem, którego resztki pozostały do dziś.
    Kaplica murowana, nakryta baniastym hełmem krytym blachą. W ruinie. We wnętrzu ślady polichromii. Istniała już w 2 pół. XIX w., usytuowana obok cudownego źródła. Otoczona, wraz ze źródłem, niskim kamiennym murkiem. Położona na północnym krańcu wsi, na lewym brzegu potoku Balniczka, na stoku ok. 100 m od potoku. Odprawiano w niej nabożeństwa greckokatolickie, a latem święcono wodę w źródełku.

  • Szczerbanówka
    Cerkiew filialna pw. św. Dymitra, drewniana, zbudowana w 1857 r. i konsekrowana w 1858 r. Zniszczona po 1944 r. Podmurówka nieczytelna. Zachowały się dwa kute, żelazne krzyże z cerkwi.
    Dzwonnica (?) murowana z kamienia, usytuowana między wejściem do cerkwi, a zachodnią częścią ogrodzenia. Zachowały się resztki ruin.
    Cmentarz cerkiewny otoczony dobrze zachowanym niskim murkiem z łamanego kamienia. Rośnie tu jedenaście lip w wieku kilkudziesięciu lat. Nie ma nagrobków, widać jedynie pozostałości ziemnych mogił. Między miejscem po cerkwi, a południową częścią ogrodzenia leży spróchniały krzyż z figurą Chrystusa malowaną na blasze.

  • Prełuki
    Cerkiew parafialna pw. św. Mikołaja, drewniana, zbudowana w 1831 lub w 1842 r. Odnowiona we wnętrzu i powtórnie konsekrowana w 1900 r. W 1903 r. wykonano polichromię wnętrza. Świątynia miała wieżę od strony zachodniej. Można przypuszczać, że kryły ją dachy kalenicowe. Opuszczona po 1946 r. Istniała jeszcze w 1955 r., ale była w bardzo złym stanie.
    Cmentarze grzebalne. Jeden usytuowany po drugiej stronie drogi, na zachód od cerkwi. Drugi ok. 300 m na zachód od cerkwi, położony na stoku, na skraju lasu.

  • Duszatyn
    Cerkiew filialna pw. św. Włodzimierza Wlk., drewniana, zbudowana w 1925 r. Zniszczona po 1944 r. Była to pierwsza cerkiew we wsi. Wzniesiono ją na tzw. Równi nad Osławą. Dziś przez miejsce po cerkwi przechodzi tor kolejki wąskotorowej.

  • Radoszyce
    Cerkiew parafialna pw. św. Dymitra. Pierwotna wzmiankowana w 1507 r. Obecna zbudowana w 1868 r., drewniana, konsekrowana w 1872 r. Odnawiana w 1896 r. (wnętrze i powtórna konsekracja), 1899 r., 1906 r. W 1944 r. pociski podziurawiły dach i zniszczyły hełmy oraz jeden z krzyży. Po wysiedleniu ludności w 1947 r. wojsko zabrało z niej dwa kielichy, dwanaście kompletów ornatów i trzy dzwony o wadze 750 kg.
    W 1948 r. cerkiew przejął łaciński proboszcz z Komańczy.
    Odprawiano tu nabożeństwa, początkowo raz, potem dwa razy w miesiącu, 10 VIII 1961 r. na polecenie Wydziału ds. Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie cerkiew została zamknięta i zaplombowana.
    W 1966 r. mieszkańcy otworzyli ją samowolnie i spowodowali wznowienie nabożeństw.
    Na księdza i parafian spadły represje SB. Jedną z nich było wybudowanie przez PGR obór w bezpośrednim sąsiedztwie cerkwi. 27 V 1971 r. parafia łacińska z Komańczy uzyskała zezwolenie na remont i użytkowanie świątyni. W pierwszej kolejności zrekonstruowano hełmy na cerkwi i zwieńczenie dzwonnicy.
    Pieniądze pochodziły wyłącznie ze źródeł kościelnych. Od 1979 r. odprawiana jest msza św. co niedzielę, a cerkiew pełni rolę filialnego kościoła rzymskokatolickiego.
    We wnętrzu zachowany ikonostas z okresu budowy świątyni oraz ołtarzyk rokokowy z końca XVIII w. Na parapecie chóru muzycznego malowidło przedstawiające tutejszą cerkiew i miejscowego górala siejącego zboże.
    Dzwonnica-brama parawanowa, murowana, zbudowana na pocz. XX w. Zwieńczona trzema cebulastymi hełmami. Usytuowana na zachód od cerkwi, wkomponowana w murowane ogrodzenie cmentarza.
    Cmentarz cerkiewny, otoczony niskim, kamiennym murkiem. Zachowany jeden nagrobek z 1868 r. za prezbiterium cerkwi.
    Cmentarz grzebalny usytuowany na południowy-wschód od cerkwi. Użytkowany obecnie. Zachowało się kilkanaście starych nagrobków.
    Kaplica pw. Ofiarowania MB w Świątyni, murowana, zbudowana w 1878 lub w 1892 r. przy ujściu do Barbarki potoczku, którego źródła uważano za cudowne. Powstała na miejscu starszej, być może drewnianej. Zniszczona - widać miejsce po niej. Obok krzyż przydrożny.

  • Osławica
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, murowana, zbudowana w 1821 r., odnowiona i powtórnie konsekrowana w 1892 r. Ponownie odnowiona w 1927 r. Bryłą zbliżona do cerkwi w Smolniku nad Osławą. Po 1944 r. użytkowana przez PGR. W latach sześćdziesiątych rozebrano nawę i prezbiterium, a pod koniec lat siedemdziesiątych wieżę. Miejsce po cerkwi dobrze widoczne, ale plan nieczytelny.
    Cmentarz cerkiewny z dwoma przewróconymi nagrobkami i dwoma nowymi mogiłami. Brak starodrzewu i ogrodzenia.

  • Smolnik
    Cerkiew parafialna pw. św. Mikołaja. Poprzednia wzmiankowana w 1744 r. Obecna, murowana, zbudowana w 1806 r., konsekrowana w l846 r. i odnowiona w 1930 r. W 1944 r. w wyniku działań wojennych zostały poważnie uszkodzone dach i wieża. Od 20 XII 1956 r. użytkowana przez łacińską parafię w Komańczy (msze św. co dwa tygodnie) W tym czasie dokonano koniecznych napraw.
    W dniu 8 VIII 1961 r. została zamknięta i zaplombowana przez urzędników z Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie. Niebawem zaczęły się kradzieże ikon i sprzętów liturgicznych.
    W 1968 r., w czasie wizyty biskupa, mieszkańcy samowolnie otworzyli cerkiew i uprzątnęli wnętrze - została odprawiona msza św.
    Od tego czasu cerkiew użytkowana jest do dziś jako filialny kościół rzymskokatolicki.
    W 1973 r. dokonano remontu z funduszy kościelnych. We wnętrzu zachował się ikonostas z pocz. XIX w. o charakterze barokowym.
    Z cerkwi ukradzionych zostało dwanaście prazdników i ikona z przedstawieniem jednego z Apostołów. Zachowały się ołtarz główny (pocz. XIX w.) i trzy ołtarze boczne - dwa w nawie (pocz. XVIII w.) i jeden w prezbiterium (pocz. XIX w.). We wnętrzu świątyni polichromia figuralna i ornamentalna (k. XIX w.?) oraz dwa epitafia inskrypcyjne z czarnego marmuru - ks. Bazylego Ławrowskiego, dziekana baligrodzkiego, proboszcza w Smolniku (zm. 1813) i jego żony Pelagii z Terleckich Ławrowskiej (zm. 1819).
    Dzwonnica murowana, na planie kwadratu, dwukondygnacjowa, nakryta dachem namiotowym. Cmentarz cerkiewny, użytkowany obecnie, z kilkoma starymi nagrobkami. Wśród nich nagrobek ks. Pawła Stukacza (1855-1922) i grobowiec rodziny Mycielskich. Cmentarz otacza niski murek z kamienia, po części zrujnowany.

  • Mików
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana w 1784 r., odnowiona w 1890 r. i powtórnie konsekrowana w 1907 r. Zniszczona po 1944 r. Miejsce po cerkwi otacza wieniec starych drzew.
    Cmentarz cerkiewny, wokół miejsca po cerkwi, zdewastowany

  • Solinka
    Cerkiew parafialna pw. Zesłania Ducha Św., drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1907 r. na miejscu starszej, poświęconej w 1846 r. Zniszczona po 1944 r. Cmentarz cerkiewny wokół miejsca po cerkwi. Zachowało się kilka nagrobków.

  • Zubracze
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana 1907 r. i konsekrowana w 1908 r. Została spalona podczas wysiedlenia ludności. Podmurówka zniszczona.
    Cmentarz cerkiewny z sześcioma nagrobkami i pięcioma starymi drzewami. W narożu cmentarza kwatera z I wojny światowej.

  • Szczawne
    Cerkiew parafialna pw. Zaśnięcia MB. Pierwotna wzmiankowana w 1492 r. Obecna, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1882 lub 1888 r. Jej budowniczym był cieśla Hojsan z leżącej po sąsiedzku wsi Płonnej. W 1925 r. cerkiew odnowiono, a wnętrze ozdobiono polichromią figuralną, której autorami byli: Jurko Krych, Semen Ostapczuk, Borys Pejło, Mikołaj Prasycki i Paweł Zaporożski.
    Po 1947 r. użytkowana jako filialna cerkiew prawosławna. Zachował się niekompletny ikonostas z czasu budowy cerkwi (brak prazdników). Przed wejściem do cerkwi kamienna płyta z datą 1889. Wokół świątyni kilkudziesięcioletnie lipy.
    Dzwonnica drewniana, słupowa, na planie kwadratu. Nakryta dachem namiotowym z baniastym hełmem. Zbudowana w 1889 r., a remontowana w 1973 r. Usytuowana na zachód od cerkwi.
    Cmentarz cerkiewny z dwoma nagrobkami usytuowanymi przy południowej ścianie babińca: Honoraty Pietrownej Lewickiej (1830--1882) i Sergieja Kałużniackiego (1891-1894). Na południe od nawy stoi drewniany krzyż wystawiony w 1988 r. z okazji 1000-lecia Chrztu Rusi.
    Cmentarz grzebalny połączony z cerkiewnym, położony na północ i zachód od cerkwi. Spotykamy tu nagrobki Radziejowskich, Dudziaków, Lewickich i Maćków.

  • Kulaszne
    Cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła, drewniana, zbudowana w 1906 lub 1912 r. na miejscu starszej wzmiankowanej w 1761 r. Schematyzmy z XIX w. podają, że cerkiew poprzednia była pod wezwaniem św. Proroka Ilji. Co więcej, schematyzm z 1910 r. podaje, że ostatnią cerkiew zbudowano w 1901 r. również pod tym wezwaniem. Jest to o tyle interesujące, że wezwanie jest bardzo rzadkie i nadawane było zwykle cerkwiom monasterskim.
    Z innych wsi w Bieszczadach tylko jedna cerkiew miała to wezwanie - w Terce, gdzie poświadczone jest istnienie monasteru. Po 1947 r. cerkiew użytkowali katolicy obu obrządków. Od 1949 r. pełniła jednocześnie rolę filialnego kościoła rzymskokatolickiego i filialnej kaplicy greckokatolickiej.
    Miała kompletny ikonostas i polichromię figuralną na ścianach wewnętrznych. Otoczona była wieńcem starych drzew. Spłonęła w 1974 r. W jej miejscu wybudowano murowany kościół o nowoczesnej sylwetce, który również służy wiernym obu obrządków.
    Dzwonnica murowana, na planie ośmioboku, dwukondygnacjowa, nakryta spłaszczonym cebulastym hełmem. Zbudowana na pocz. XX w.

  • Turzańsk
    Cerkiew parafialna pw. św. Michała Archanioła. Pierwotna wzmiankowana w 1526 r. Obecna, drewniana, zbudowana w latach 1801-1803. W 1836 r. dodano przedsionek od zachodu i prawdopodobnie zakrystię południową (północna istniała już wcześniej), odnawiana w 1898 i 1913 r. (pokrycie blachą).
    Po 1947 r. cerkiew użytkowana była przez łacińską parafię z Komańczy.
    W dniu l O VIII 1961 r. została zamknięta i zaplombowana przez urzędników z Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie.
    W 1963 r. oddana prawosławnym i do dziś pełni funkcję filialnej cerkwi prawosławnej.
    Ikonostas z pocz. XIX w. z ikonami malowanymi w 1895 r. przez Josypa Bukowczyka. We wnętrzu polichromia z 1898 i 1913 r. (w babińcu malowidło przedstawiające Chrystusa w chacie łemkowskiej). W cerkwi nie ma prądu, możemy więc uczestniczyć w nastrojowych nabożeństwach przy świecach.
    Dzwonnica drewniana, o podwójnej konstrukcji słupowo-ramowej, zwieńczona dzwonowatym dachem z baniastym hełmem. Zbudowana w 1817 r. Usytuowana na zachód od cerkwi, wkomponowana w kamienne ogrodzenie cmentarza cerkiewnego.
    Bramka drewniana, w formie wąskiego dwuspadowego daszku na dwóch słupach. Usytuowana w południowo-zachodnicj części muru okalającego cmentarz cerkiewny.
    Cmentarz cerkiewny otoczony niskim, kamiennym murkiem. We wschodniej części dwa nagrobki z k. XIX w. W południowej stoi dębowy krzyż z 1938 r. ustawiony na pamiątkę 950-lecie Chrztu Rusi.

  • Rzepedź
    Cerkiew filialna pw. św. Mikołaja. Pierwotna wzmiankowana w 1526 r. Obecna, drewniana, zbudowana w 1824 r. i konsekrowana w 1826 r. Odnowiona i przebudowana w 1896 r. (zmieniono konstrukcję dachu). Ikonostas uzupełnił i przemalował w 1896 r. Josyp Bukowczyk.
    W 1947 r. przejęta na własność przez państwo i przekazana pod zarząd łacińskiej parafii w Komańczy.
    W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych sporadycznie użytkowana jako kaplica pogrzebowa.
    W 1960 r. mieszkańcy wsi odnaleźli zakopany dzwon cerkiewny, który został skonfiskowany i wywieziony do Sanoka.
    Remontowana w latach 1970-1973 przez parafian. W tym czasie rozebrano południową zakrystię, na której wcześniej zawalił się dach. W remoncie aktywny udział brali miejscowi grekokatolicy mimo licznych szykan SB. W 1976 r. uzyskali oni zgodę łacińskiego biskupa przemyskiego Ignacego Tokarczuka na korzystanie z cerkwi kilka razy w roku.
    Od 1987 r. świątynia powróciła do swej pierwotnej roli i stała się ponownie filialną cerkwią greckokatolicką należącą do parafii w Komańczy.
    Zachował się niekompletny ikonostas (brak pięciu ikon z Apostołami i zwieńczenia) i dwa ołtarze boczne w nawie.
    Na ścianach i stropie polichromia figuralna. Na parapecie chóru muzycznego namalowany widok tutejszej cerkwi przed przebudową w 1896 r. Dzwonnica drewniana, o podwójnej konstrukcji słupowo-ramowej, na planie kwadratu o ściętych narożach, zwieńczona namiotowym dachem ze ślepą latarnią.
    Zbudowana w 1824 r. Usytuowana na zachód od cerkwi, wkomponowana w kamienne ogrodzenie cmentarza cerkiewnego.
    Bramka drewniana, w formie wąskiego dwuspadowego daszku na dwóch słupach. Usytuowana w południowo-zachodniej części muru okalającego cmentarz cerkiewny.
    Kostnica drewniana, zrębowa - w ruinie. Usytuowana w południowo-wschodnim narożniku cmentarza grzebalnego.
    Cmentarz cerkiewny otoczony niskim kamiennym murkiem. W jego północnej części neogotycki nagrobek Stanisława Niezabitowskiego (1809-1876), uczestnika Powstania Listopadowego.
    Cmentarz parafialny dotyka od północy do cmentarza cerkiewnego. Jest nadal użytkowany. Zachowało się kilka starych nagrobków, wśród nich ciekawy przykład ludowej kamieniarki (na grobie Iwana Warchoła zm. 1927).
    Kaplica pw. św. Eliasza, zbudowana w latach trzydziestych XX w. Odprawiano w niej nabożeństwa greckokatolickie. Prawdopodobnie jest to istniejąca do dziś, murowana kaplica stojąca przy szosie u stóp nowego kościoła.

  • Wola Michowa
    Cerkiew parafialna pw. św. Mikołaja. Pierwotna wzmiankowana w 1530 r. Ostatnia, murowana, zbudowana została w 1843 r. Ikonostas malował w 1855 r. Grzegorz Pawlikowski z Krywego. Cerkiew rozebrano po 1947 r. Wokół miejsca po cerkwi pozostały cztery stare lipy i jesion.

  • na podstawie: Kryciński S.: "Cerkwie w Bieszczadach", Pruszków 1995

    (c) Wirtualne Bieszczady 1999 - 2000